Bài thuốc Tứ Quân Tử Thang trong y học cổ truyền

Tứ quân tử thang là bài thuốc cổ phương nổi tiếng, có công dụng kiện tỳ, ích khí, dùng cho người gặp các vấn đề về tiêu hóa. 

Nguồn gốc bài thuốc Tứ Quân Tử Thang

Tứ quân tử thang là bài thuốc trong cuốn “Thái bình huệ dân hòa tễ cục phương” đời nhà Tống, ghi lại tổng cộng 788 phương thuốc hiệu quả mà dân gian thường dùng. Đây là một bộ sách y học được lưu truyền rộng rãi và có ảnh hưởng lớn trong chữa bệnh.

Bài thuốc tứ quân tử thang là bài thuốc cổ phương, nằm trong danh mục bổ ích chi tễ của Đông y, là tiền đề cho nhiều bài thuốc nổi tiếng về sau.

Tứ quân vốn rất trung hòa

Sâm linh truật thảo gọi là tứ quân

Lục quân gia bán hạ trần

Tiêu đờm bổ khí, chữa phần dương hư

Dị công bán hạ loại trừ

Vị hàn chứng ấy, phải nhờ hương sa

Như vậy, phương thuốc tứ quân tử thang bao gồm các vị thảo dược như nhân sâm, bạch truật, phục linh, cam thảo, là nền tảng cho nhiều bài thuốc nổi danh khác như lục quân tử thang, sâm linh bạch truật tán, bát trân thang, bổ trung ích khí thang, kiện tỳ dưỡng vị, quy tỳ thang…

Bài thuốc Tứ Quân Tử Thang được dùng nhiều trong chữa trị các chứng bệnh tiêu hóa

Thành phần của bài thuốc Tứ Quân Tử Thang

Nhân sâm hoặc Đảng sâm: 8-12g
Bạch truật: 8-12g
Phục linh: 12g
Cam thảo: 4g

Đảng sâm - một vị thuốc trong bài thuốc Tứ Quân Tử Thang

Mỗi thành phần trong bài tứ quân tử thang đều có công dụng riêng, thường dùng chữa chứng tỳ vị khí hư. Cụ thể:

Nhân sâm hoặc Đảng sâm tính ngọt ôn, kiện tỳ (1 trong ngũ tạng theo y học cổ truyền, phụ trách tiêu hoá, hấp thu, vận chuyển nước và đồ ăn, ích dưỡng, là vị chủ dược. 

Bạch truật vị đắng, tính ôn, giúp kiện tỳ táo thấp (bồi bổ hệ tiêu hoá, giúp điều trị bệnh do ẩm thấp ảnh hưởng đến hệ tiêu hoá như gây nhạt miệng, kém ăn, đầy bụng, ỉa chảy…)

Phục linh có vị ngọt nhạt, kết hợp với bạch truật nhằm kiện tỳ thẩm thấp, tăng cường chức năng vận hóa của tỳ vị

Cam thảo có vị ngọt, tính ôn, giúp bổ trung hòa vị

Cam thảo - một vị thuốc không thể thiếu trong bài thuốc cổ phương Tứ Quân Tử Thang

Công dụng của bài thuốc Tứ Quân Tử Thang

Công dụng chính của tứ quân tử thang dùng chữa chứng tỳ vị hư nhược (tỳ là hệ thống tiêu hóa của cơ thể, vị là dạ dày), phế tổn, ăn uống không tiêu, tiêu hóa kém, ăn ít, phân lỏng, người mệt mỏi, tay chân lười vận động.

Bài thuốc tứ quân tử thang cũng dựa theo nguyên lý y học cổ truyền là phân chia rõ ràng theo nguyên tắc quân thần tá sứ. Nhân sâm (có thể thay thế bằng Đảng sâm) làm quân tức là vị thuốc chính, nhằm đại bổ nguyên khí, giúp thúc đẩy chức năng tiêu hóa ở dạ dày.

Các vị thảo dược còn lại như Bạch truật, phục linh và cam thảo nhằm tăng tác dụng của tỳ vị, gia tăng quá trình tiêu thụ và hấp thu chất dinh dưỡng của đường tiêu hóa cho cơ thể. Căn nguyên của viêm đại tràng là tỳ vị hư yếu, do vậy, bài thuốc tứ quân tử thang cũng đồng thời cải thiện các triệu chứng của bệnh lý viêm đại tràng cấp và mạn tính, viêm đại tràng co thắt (hội chứng ruột kích thích), rối loạn tiêu hóa, ăn uống khó tiêu, đầy hơi chướng bụng, viêm hang vị, loét dạ dày, suy giảm chức năng dạ dày ruột…

Sản phẩm Stomacin của Ngũ Phúc Đường dựa trên nền tảng bài thuốc Tứ Quân Tử Thang

Stomacin là một sản phẩm hoàn toàn được bào chế từ gần 30 dược liệu quý khai thác tại Việt Nam, dựa trên nghiên cứu và nền tảng của nhiều bài thuốc cổ phương, trong đó có bài thuốc cổ phương Tứ Quân Tử Thang là chủ chốt. Các bài thuốc này đuợc gia giảm về thành phần và tỉ lệ để kết hợp đồng thời, mang lại tác dụng hiệu quả và toàn diện trong hỗ trợ chăm sóc hệ tiêu hóa cho người sử dụng. 

Sản phẩm Stomacin được phát triển dựa trên nền tảng bài thuốc Tứ Quân Tử Thang

Theo công dụng chỉ định của Stomacin, sản phẩm giúp hỗ trợ giảm triệu chứng của viêm loét dạ dày, tá tràng, trào ngược dạ dày thực quản, nhất là các triệu chứng như đau thượng vị, ợ hơi, ợ chua, ăn uống khó tiêu.